Friday, September 29, 2017

Placement Diaries


अनेक वर्षांपासून अनेकांच्या तोंडून 'Placement' बद्दल वगैरे ऐकून होतो. काय तर म्हणे, कंपन्याच कॉलेजमध्ये येतात, काही मुलांचा interview घेतात आणि नोकरी देतात. लहानपणी हे सगळं एकदम गमतीशीर वाटायचं. आपण नोकरीसाठी न फिरता कंपन्या आपल्यासाठी येतात वगैरे ऐकून एकदम मस्त वाटायचं.

कालांतराने मी मोठा झालो. Engineering वगैरे शिकायला लागलो. शेवटच्या वर्षालाही पोहोचलो. आता माझ्याच कॉलेजमध्ये Campus Placements सुरु झाल्या. सगळा नवीनच अनुभव होता. मी ह्या सगळ्या process बद्दल काहीतरी लिहून ठेवायचं ठरवलं, आणि ह्या विचारातूनच 'Placement Diaries'चा जन्म झाला.

तारखेनुसार placement संबंधीच्या गोष्टी, माझे विचार, भावना इत्यादी गोष्टी ह्या ब्लॉगमध्ये आहेत. ह्या सगळ्या गोष्टी अनुभवत असलेले, अनुभवणार असलेले किंवा अनुभवलेले अशा लोकांना हे अगदी relate होईल. ज्यांनी माझा प्रवास जवळून बघितला आहे अशांनाही काही गोष्टी अगदी ओळखीच्या वाटतील. हे सगळं असलं तरी ह्यात थोडंफार repetitive आहे. लेखाच्या मध्यावर कंटाळा येऊ शकतो. (Originally हे मी ब्लॉगवर टाकण्यासाठी लिहिलंच नव्हतं. पण आता टाकतोय.) कंटाळा आल्यास चक्क 'Skip to End' करण्यास किंवा थोडं-थोडं चाळत पुढे जाण्यास काहीच हरकत नाही. शेवट मात्र नक्की वाचावा.

'Placement Diaries' आवडतील अशी आशा आहे.. 


३/७/२०१७

परवाच Morgan Stanley येणार असल्याचा मेल आला होता. मेल आला कसला? मीच मागून घेतला. Live backlog मुळे मला तो मेल आलाच नाही. शेवटी मित्राकडून मागितला. १६.१७ लाखाचं package होतं. इतकं जास्त package म्हणजे तितकीच जास्त अवघड test असणार हे उघडच आहे. पण तरीही मला ती test देण्याची जाम इच्छा होती. काहीही झालं तरी शेवटी पहिली कंपनी आहे!

असो! आज दुपारी २ वाजेपर्यंत apply करण्याची मुदत होती. त्याच्या आत result लागेल, माझं all clear होईल, मी लगेच placement portal वर result update करेन, लगेच Morgan Stanley च्या समोर 'Not applicable'चं 'Applicable' होईल, आणि मी लगेच apply सुद्धा करेन अशी वेडी, भाबडी, अवास्तव वगैरे आशा मला होती. सकाळपासून प्रॅक्टिकलमध्ये एका tab मध्ये युनिव्हर्सिटीची website चालू ठेवली होती. Result काही लागला नाही. Placement portal वरूनही Morgan Stanley अदृश्य झाली. आता पुढच्या स्टेशनाची वाट पाहायची... 


५/७/२०१७

अजि सोनियाचा दिनु, वर्षे अमृताचा घनु!

ZS Associates चं आगमन. ही कंपनी live backlog वाल्यांना सुद्धा घेते म्हणे. (म्हणजे recruitment notification मधेच तसं लिहिलं आहे. अगदी धडधडीत!) मेल वाचल्या वाचल्या क्षणार्धात apply चं बटन दाबून सद्गती प्राप्त करून घ्यावी असा विचार माझ्या मनाला स्पर्शून गेला. पण एकदा ही कंपनी कशी आहे हे चार लोकांस विचारावे व मग शांत मनाने निर्णय घ्यावा असं वाटलं. तर चार लोकांनी चारशे कथा सांगितल्याने मी भांबावून जाऊन निर्णय उद्यावर ढकलला आहे. शेवटी, ऐकावे जनाचे करावे मनाचे ह्या न्यायाने वागू!


६/७/२०१७

भयंकर पावसात भिजत कॉलेजात गेलो. आजच्या दिवसाचा एकच agenda होता. "To be or not to be!" कालच अनेक लोकांना ZS (उच्चार: झिएस) बद्दल विचारून थोडाफार विचार करून ठेवला होता. आज त्यांच्या जॉब डेजिग्नेशन्स बद्दल थोडी माहिती काढली. ४ वर्ष coding वगैरे शिकून नोकरीला लागल्यावर पुढची आणिक चारेक वर्ष तरी ह्या ज्ञानाचा वापर व्हावा अशी तरी नोकरी पकडू, इतकी भावना ह्यामागे होती. उगाच काहीतरी management किंवा marketing च्या जॉबला तर आपण apply करत नाही ना, ह्याची तेवढी खात्री करून घेतली. हे झाल्यावर ZSवाल्यांची वेबसाईट, फेसबुक पेज, ट्विटर हॅन्डल वगैरे वर नजर टाकली. Apply करावं असं ज्या क्षणी मनापासून वाटलं त्याच क्षणी apply करून टाकलं. आता aptitude ची वगैरे तयारी सुरु... 


१२/७/२०१७

मध्यंतरी Tata technologies आणि Deloitte अशा २ कंपन्या येऊन गेल्या. दोघांनाही applicable नसल्याने माझ्या प्लेसमेंट-लाईफ मध्ये काहीच फरक पडला नाही. Deloitteचं थोडं वाईट वाटलं, पण आता सवय होऊ लागली आहे. ZS बद्दल थोडीफार माहिती काढली आणि तयारी चालू केली. १८ तारखेला aptitude आणि २० तारखेला interview आहे.

आज एक नवीन कंपनी आली. MU Sigma! ३.३ लाखांचं पॅकेज. पण त्यांचं job location बेंगलोर असल्यामुळे मी eligible असूनही apply न करण्याचं ठरवलंय. (माज! दुसरं काय) १४ तारखेपर्यंत मुदत आहे. विचार बदलला तर करेनही... देवाघरचे ज्ञात कुणाला!!


१३/७/२०१७

आज Mu Sigmaला apply केलं. एकतर ५ राउंड्स असल्यामुळे शेवट गाठण्याची शक्यता कमीच आहे. त्यातूनही झालोच सिलेक्ट तर technical interview ला चुकीची उत्तरं देणं माझ्याच हातात आहे. जीवावर येईल, पण नवीन अनुभवही मिळेल. बघू!


१५/७/२०१७

Results are out! अखेर all-clear झालो! रात्री साडेबाराला result लागला. Backlog सुटला. Aggregate सुद्धा ६६% च्या वर राहिला, which means आता येणाऱ्या जवळजवळ सगळ्या कंपन्यांना मी apply करू शकतो. कसंय, battingच न मिळण्यापेक्षा batting करून आऊट झालेलं बरं. निदान batting केल्याचं तरी समाधान मिळतं. कुठल्या कंपनीत मी सिलेक्ट होईन माहित नाही, पण किमान आता कुठल्याही कंपनीला apply करण्यापासून मला कोणी रोखू शकणार नाही. ह्याचा दुसरा अर्थ असा कि, 'कधीनव्हेते eligible झालोय, करून टाका apply' असं पाण्यात पडल्यासारखं करायची गरज नाही.

असो! जे जे होईल ते ते पाहावे... 


१८/७/२०१७

आज ZS ची aptitude test होती. बऱ्यापैकी अवघड प्रश्न खूपच कमी वेळात (८५ मिनिटात ७५ प्रश्न) सोडवणं अपेक्षित होतं. बऱ्याचश्या प्रश्नांची उत्तरं काढायला जमली, पण वेळ कमी पडला. Sectional cut-off च्या नियमाचाही नीट विचार झाला नाही, आणि as a result मी पुढच्या राउंडला qualify होऊ शकलो नाही. ९७० मुलांपैकी फक्त ९१ मुलांना पुढच्या राउंडला (म्हणजे Video interviewला) जाता आलं. जमू शकलं असतं. जमवायला पाहिजे होतं. असो! आता ह्यापुढे Mu Sigma कंपनी आहे. ती फार सिरिअसली द्यायची नसल्याने नवीन कुठली कंपनी येते ह्याकडे लक्ष आहे.


२१/७/२०१७

आज एकदम २ कंपन्या आल्या. eQ technologic आणि CLSA. त्यातली eQ ही कंपनी चांगली वाटतीये. CLSA पण तशी बरीये, पण एकच problem आहे. CLSA ही एक चायनीज इन्व्हेस्टमेंट बँक आहे. चीनमधल्या उद्योग-धंद्यांना वित्तपुरवठा करणे, त्या उद्योगांसाठी data analysis करणे, Cross border capital flow facilitate करणे इत्यादी कामं तिथे केली जातात. 'bridge China to the world and the world to China' असा त्यांचा उद्योगाचा दृष्टिकोन आहे. अशा कंपनीत काम करणं मला फारसं योग्य वाटणार नाही. कितीही Global दृष्टिकोन ठेवायचा वगैरे ठरवलं तरी (शत्रू वगैरे सोडा-) competitor ला business वाढवायला मदत करणं काही मला शक्य नाही (आणि अतार्किक पण आहे.). CLSA ची job profileही फारशी उत्साहवर्धक नव्हती. Finance sector मधली कंपनी असल्याने छोटी-मोठी tools बनवणे, data handling करणे वगैरे गोष्टी कराव्या लागल्या असत्या.

पण eQ आणि CLSA ह्या दोन्ही कंपन्यांना मी apply करून टाकलं. CLSA  साठी 'Mu Sigma strategy' चा अवलंब करण्यात येईल, आणि eQ साठी कसून अभ्यास करण्यात येईल.

पुढच्या आठवड्यात २४ला Mu Sigma, २५ला CLSA आणि २७ला eQ आहे. A lot of things are going to happen. Let's see!


२५/७/२०१७

काल Mu Sigmaची aptitude होती. अपेक्षेपेक्षा आणि गरजेपेक्षा जास्त वेळ मिळाल्याने ती test अपेक्षेपेक्षा आणि गरजेपेक्षा जास्त चांगली गेली. Mu Sigma च्या परीक्षेनंतर Microsoft कंपनी येत असल्याचा mail आला. Aggregate ७०% लागत असल्याने मी eligible नव्हतो. तसंही असतो तरी काय दिवे लावले असते? २२.३८ लाखाचं package असलेल्या कंपनीची test किती अवघड असणार हे वेगळं सांगायला नकोच.

कालची Mu Sigma आणि आजची CLSA हे दोन सराव सामने असल्याने 'जे जे होईल ते ते पाहावे' या न्यायाने मी समोर येईल ते करत गेलो. आज CLSA चे ३ राउंड्स होते. Aptitude test, Coding test आणि behavioral test. ह्या सगळ्यातून पुढे गेल्यास उद्या २ interview आहेत. Test झाल्यावर लगेच अर्ध्या तासात mail पाठवून result कळवण्याची सोय त्यांनी केली होती. Aptitude झाल्यावर सगळे लॅबपाशीच रेंगाळत थांबले. अर्ध्या तासाचा पाऊण तास झाला. ज्यांना स्वतः लावलेल्या दिव्यांबद्दल खात्री होती ते एव्हाना वाटेला लागले. उरलेले timepass करत तिथेच थांबून राहिले. इतक्यात mail आला. मी पुढच्या राउंड साठी select झालो होतो. Placement seasonचं पहिलं यश!

पुढचा राउंड coding चा होता. ९० मिनिटांत ३ प्रोग्रॅम्स. १ प्रोग्रॅम SQL चा होता. उरलेले २ C, C++, Java किंवा C# पैकी एखाद्या language मध्ये करायचे होते. SQLचा प्रोग्रॅम लगेच झाला. उरलेल्या २ पैकी १ फारच अवघड होता, त्यामुळे त्यावर १०-१५ मिनिटे कष्ट करून मी तो सोडून दिला. तिसरा मला जवळपास जमला, पण काहीतरी बारीकशा त्रुटीमुळे तो हवा तसा झाला नाही. ह्या राऊंडनंतर परत अर्ध्या तासाने mails आले. ह्यावेळी मात्र माझं नाव नव्हतं. CLSA तसंही नकोच असल्याने फार वाईट वाटलं नाही. उलट १ राउंड पुढे जाता आलं याचाच काय तो आनंद!


२६/७/२०१७

आज Vodafone कंपनी आली. Recruitment process बद्दल सिनियरकडून थोडी माहिती घेऊन apply करून टाकलं. Recruitment date सांगितलीच नाहीए. असो!

आज दुपारी CLSA कंपनीचे reviews वाचत होतो. ९०% पेक्षा जास्त ex-employees चं कंपनीबद्दलचं मत अत्यंत वाईट आहे. कंपनीची management कशी त्रासदायक आहे, कशी पिळवणूक केली जाते, कसा मानसिक त्रास होतो इत्यादी गोष्टी अनेक जणांनी लिहिल्या आहेत. हे वाचल्यामुळे 'जे होतं ते चांगल्यासाठीच' ह्याचा पुनःप्रत्यय आला. 

संध्याकाळी Mu Sigmaचा mail आला. मी पुढच्या राउंडला select झालो आहे. पुढचा राउंड कसा, कधी असणार ह्याबद्दल काहीच माहिती नाही. नको असलेल्या कंपन्यांमध्ये select होण्याचं दुःख नाही, पण हव्या असलेल्या कंपन्यांमध्ये reject व्हायला नको म्हणजे झालं. Mu Sigmaच्या resultने एक गोष्ट झाली. उद्याच्या eQसाठी confidence मिळाला. एकूण aptitudeचा स्कोरही २-१ असा झाला. ZSची aptitude exam clear न करू शकल्याचं दुःख थोडं कमी झालं. उद्या eQ... 


२८/७/२०१७

काल eQ ची test झाली. अत्यंत सोपे प्रश्न, अत्यंत मूर्खपणा करून मी चुकवले. याहून सोपी test कुठल्याही कंपनीची असेल असं मला वाटत नाही, आणि याहून जास्त चुका स्वतःच्या हाताने मी करू शकेन असंही वाटत नाही. ZSला २, Deloitteला २ आणि eQला एक अशी ५ जणं आमच्या वर्गातून आजवर place झाली आहेत. 


२/८/२०१७

आज Mu Sigmaचा पुढचा राउंड होता. ही कंपनी नको असल्याने नेमकं कुठल्या राउंडला बाहेर पडावं असा विचार चालू होता. सुरुवातीला synthesis round होता. त्यात eliminationच नसल्याने मी पुढच्या Group discussionच्या राउंडला दाखल झालो. त्यात आम्हाला एक केस स्टडी दिला होता. खूप काही सुचत असूनही अगदी २-३ वाक्य बोलून मी बाहेर आलो. अपेक्षेप्रमाणे reject झालो.
Reject झाल्यामुळे आनंदात असलेला मी एकमेव प्राणी होतो. आता बहुदा in-sem परिक्षेनंतरच पुढच्या कंपन्या येतील.


१३/८/२०१७

काल in-sem ची परीक्षा संपली. परीक्षा चालू असतानाच 3dPLM, Searce Logistics आणि MediaOcean अशा ३ कंपन्या आल्या. पैकी Searce कंपनी चे reviews अत्यंत वाईट असल्याने (CLSA नंतर आलेली अक्कल-apply करण्यापूर्वी reviews वाचावेत!) मी apply करण्याचं टाळलं. Eligible असूनही apply न केलेली ही पहिलीच कंपनी. 3dPLM कंपनी चांगली वाटते. २१ ऑगस्ट ही recruitment date आहे. Mechanical, Production इत्यादी क्षेत्रात लागणारी software बनवणं हे ह्या कंपनीचं मुख्य काम आहे.
MediaOcean खूपच चांगली कंपनी आहे, पण त्यांचे criteria विचित्र आहेत. त्यांना YD झालेली मुलं चालतात; पण dead ATKT असलेली चालत नाहीत. अशामुळे मी ह्या सोन्यासारख्या कंपनीला eligible होऊ शकलो नाही. 


२२/८/२०१७

काल 3DPLM (Dassault Systèmes) ची recruitment होती. आमच्या placement office ने नेहमीप्रमाणेच मोघम आणि अपुऱ्या सूचना दिल्याने सगळ्यांनीच २१ला aptitude आणि २२ला interview असेल असा समज करून घेतला. पण कंपनीने बहुदा एकाच दिवसात सगळा धडाका लावायचं ठरवलं होतं. २ वाजताच्या pre-placement talk मध्ये त्यांनी आजच aptitude test घेऊन, लगेच शॉर्टलिस्ट करून interview सुद्धा घेणार असं जाहीर करून टाकलं. एकतर अँटिट्यूड परीक्षा सुरु व्हायलाच तीन-साडेतीन वाजले. त्यामुळे interview साठी शॉर्टलिस्ट होणाऱ्यांना पार रात्र होणार हे उघडच होतं.

Aptitude मध्ये २ भाग होते. पहिल्या भागात खूप सोपे प्रश्न पण खूप कमी वेळ होता. दुसऱ्या भागात थोडे अवघड प्रश्न पण खूप जास्त वेळ होता. असल्या टेस्ट्सचा एक तोटा असतो. आपण नक्की कसं perform केलंय ह्याचा अंदाज आपल्यालाच येत नाही. किती लोकं shortlist करणार वगैरे तर माहितीच नसतं. त्यामुळे test झाल्यावर बसून राहण्याशिवाय काही उपायच नसतो.
तासाभराने मित्राचा फोन आला. मी पुढच्या राऊंडसाठी select झालो होतो. बाहेर अंधार पडायला आला होता आणि थोडाफार पाऊस सुरु होता. पुढचा राऊंड म्हणजे थेट interview असणार होता.

पहिला job interview!! I found myself sitting next to a person wearing black T-shirt and staring at me. प्रचंड मोठा आणि कंटाळवाणा फॉर्म भरून, तासभर वाट बघून अखेर माझा interview सुरु झाला. सुरुवातीला काही expected प्रश्न विचारून झाल्यावर त्यांनी मला एक algorithm लिहायला सांगितला. Algorithm ऐकून मला जरा बरं वाटलं. एकतर फारच अनपेक्षितरित्या हा interview समोर आल्याने मी काहीही तयारी न करता त्यांच्या समोर येऊन बसलो होतो. Computer Science मधल्या concepts किंवा काही ठराविक algorithm strategies वगैरे कितीही येत असले तरी एखाद्या तरी revision शिवाय त्याविषयी फारसं बरं, convincing वगैरे बोलता येत नाही. परत concept समजावता आली तरी types, characteristics, features, exceptions, merits-demerits वगैरे theory exam छाप प्रश्न दांडी उडवतात. त्यापेक्षा algorithm लिहिणे हा बऱ्यापैकी safe game आहे. चला! सुरुवात तर बरी झाली.

अजून थोडे technical प्रश्न (जे इथे लिहिण्यात फारसा अर्थ नाही; इच्छूकांनी संपर्क साधावा.) विचारून झाल्यावर एक puzzle विचारण्यात आलं. त्यावर मी अगदीच काहीतरी फालतू उत्तर दिलं. ते पाहून बहुदा त्यांनी मला आणखी असल्या गोष्टी विचारण्याचा मोह टाळला असावा, कारण त्यानंतर interviewच्या शेवटाकडे वाटचाल सुरु झाली. अजून थोडे technical प्रश्न (जे मला 'theory-exam-छाप' वाटून मी टोलवून दिले) विचारून झाल्यावर थोडंफार इकडचं तिकडचं विचारून मला सोडण्यात आलं. काहीसा मिश्र अनुभव आल्याने ह्याही राऊंडला कुठलंच ठाम मत प्रदर्शित करण्यास मी असमर्थ ठरलो. आजच्या दिवसात उरलेल्या लोकांचे interview झाल्यावर result declare करतील. 


२३/८/२०१७

आज सकाळी 3DPLMचा मेल आला. आमच्या कॉलेजमधून ३ जण select केले. मी select झालो नाही. आता interviewवर लक्ष केंद्रित केलं पाहिजे. ह्यावेळेच्या interview ची तयारी करायला वेळच मिळाला नाही, पण असे सारखे होता कामा नये. आजवर मी ५ कंपन्यांना apply केलं. त्यातल्या ३ कंपन्यांच्या aptitude clear करू शकलो. उरलेल्या २ पैकी eQची सोपी होती, पण मी स्वतःच्या हाताने चुका केल्या. असो!

एक नवीन कंपनी आली. 'NICE'. थोडीफार माहिती काढून apply करून टाकलं. २८ तारखेला recruitment आहे. 


२९/८/२०१७

मध्यंतरी Accenture कंपनी आली. Mass recruiter! Apply करून टाकलं.

काल NICEची recruitment होती. भल्या पहाटे ७:३० ला बोलावलं होतं. इतक्या लवकर कॉलेजमध्ये फार फार तर morning walkवाले असतात. कंपनीने साधारण २५० लोकांना शॉर्टलिस्ट केलं होतं. डिप्लोमावाल्या कुठल्याच पोरांना घेतलं नव्हतं. सकाळी pre-placement talk झाल्यावर online test घेण्यात आली. ह्या टेस्ट मध्ये Aptitude सोबतच heavy technical चा समावेश होता. त्यांनंतर एक code सुद्धा करायला देण्यात आला. मला ह्या दोन्ही गोष्टी बऱ्यापैकी सोप्या गेल्या आणि as a result मी interviewसाठी दाखल झालो.

दुपारी १ वाजता खरं तर Accentureचा PPT (pre-placement talk) होता. पण नेमकं तेंव्हाच NICE चा interview आल्याने PPT बुडवावा लागला. आधी आम्हाला एक फॉर्म भरायला देण्यात आला. तो भरून झाल्यावर एकेकाला बोलवू लागले. माझं नाव येईपर्यंत ५:१५ वाजले. अखेर मला आत बोलावण्यात आलं. थोडे इकडचे तिकडचे timepass प्रश्न विचारून झाल्यावर त्यांनी मला technical प्रश्न विचारायला सुरुवात केली. सुरुवातीला प्रोजेक्टबद्दल विचारून झाल्यावर त्यांनी मला काही basic पण अवघड असे प्रश्न विचारले, ज्यांची उत्तरं मला आली नाहीत. शेवटी 'कळवतो' सांगून आणि एक पेनड्राईव्ह gift म्हणून देऊन (जो चालत नाहीए!!) मला जायला सांगण्यात आलं. मी एकंदरीत दिलेल्या उत्तरांबद्दल जाणीव असल्याने मी काही select होत नाही ह्याची मला खात्री होती. झालंही तसंच. थोड्याच वेळात आतून 'जाऊ शकता' असा निरोप आला. 

NICE मधून reject झाल्याचा दुसरा अर्थ असा, की आता थेट Accentureला बसावं लागणार. Mass recruiter company मध्ये जाण्याची माझी फार मनापासून इच्छा नाहीए. पण ही सोडली आणि पुढे कुठली मिळाली नाही तर पश्चातापाची वेळ येईल. 

Accentureच्या आधी एखादी कंपनी यावी असं मला आज सकाळपासून फार वाटत होतं, आणि झालंही तसंच. दुपारी एकदम २ कंपन्या आल्या. Robert Bosch आणि ION trading India pvt. ltd. पण दोन्ही कंपन्यांची माहिती काढता, अपेक्षाभंग झाला. Robert Bosch पुण्यात नाही, त्यामुळे applyच केलं नाही. IONचं package १२ लाख आहे आणि ६ राउंड्स आहेत. दुसऱ्या राउंड नंतर पुढच्या राऊंड साठी नोएडाला जावं लागणार आहे. ह्याचा सरळ सरळ अर्थ असा, कि पहिला आणि दुसराच राऊंड crack करणं प्रचंड अवघड असेल. Apply करून टाकलं. 


२/९/२०१७

आज मी apply केलेल्या कुठल्याच कंपनीची टेस्ट नाही, किंवा नवीन कंपनी सुद्धा आली नाही. आज काही वेगळंच लिहायचं आहे. Accenture आल्यापासून माझ्या मनात एक अभूतपूर्व गोंधळ चालू आहे. To be or not to be! Mass recruiter कंपनीत जाण्याची कुणाचीच मनापासून इच्छा नसते. ६-६ महिने joining होत नाही, मनासारखं काम मिळत नाही, मनासारखा पगार मिळत नाही, कधीही बेंच वर जाण्याची टांगती तलवार असते इत्यादी कारणं त्यामागे असतात. सर्वात पहिली कंपनी येण्याआधी जर मला कुणी सांगितलं असतं की पहिली mass recruiter येण्यापूर्वी तू eligible असशील अशा किमान १० तरी कंपन्या येणार आहेत, तर मी '१० पैकी एकात तरी नक्कीच प्लेस होईन' अशा प्रकारचा आशावाद दाखवला असता. पण आज जेंव्हा जवळपास ८-९ कंपन्या येऊन गेल्या, आणि त्यातल्या ६ कंपन्यांना मी बसलो, तेंव्हा अजून एखादी कंपनी Accenture च्या आधी यावी असं का वाटतं आहे?

Accenture कडे दुर्लक्ष करून चांगली कंपनी येण्याची वाट पाहणे हा एक सरळ उपाय माझ्याकडे आहे. पण ते काहीसं हातचं सोडून पळत्याच्या पाठीमागे लागल्यासारखं होईल. दुसरा मुद्दा म्हणजे, Accenture सोडण्याचा अर्थ हा त्यांच्यासारख्याच दुसऱ्या कंपन्या म्हणजेच Infosys, Wipro, TCS, Cognizent, IBM इत्यादी सुद्धा सोडणे असा होतो. कारण जर Accenture सोडली तर ह्या कंपन्या Accenture पेक्षा कुठे उजव्या आहेत असा प्रश्न निर्माण होतो. माझं असं आजिबात मत नाही, कि ह्या सगळ्या कंपन्या वाईट आहेत वगैरे... पण fresher level ला ज्या गोष्टीची सगळ्यात जास्त गरज असते, which is experience, तो कदाचित चांगला मिळणार नाही अशी भीती वाटते.

ही द्विधा मनस्थिती कायम ठेऊन मी Accenture ला मनापासून सामोरं जाण्याचा पर्याय निवडला आहे. eQ किंवा 3DPLM मध्ये प्लेस झालो असतो तर जितका आनंद झाला असता तितका नाही होणार कदाचित, पण कुठेच प्लेस न झाल्याच्या दुःखाला तरी तोंड द्यावं लागणार नाही. मधला मार्ग कायमच सोयीस्कर असतो का?


४/९/२०१७

आज IONची test होती. Aptitude आणि technicalचे प्रश्न बऱ्यापैकी सोपे होते. त्यानंतर ३ code करणं अपेक्षित होतं. त्या codes मध्ये माझ्या बारीकसारीक चुका झाल्या, आणि वेळही कमी पडला. एवढं सगळं होऊनही आशा ठेवायला हरकत नव्हती, पण ह्यानंतरचा interview cancel करून direct नोएडाच्या राऊंडसाठी शॉर्टलिस्ट करणार असं कंपनीने सांगितल्याने अगदीच एखाद-दुसऱ्या कुणाला तरी घेतील. असं असल्यामुळे काही chances नाहीत. असो! तसंही ही कंपनी मिळणार नव्हती. All eyes on Accenture now!


८/९/२०१७

आज Accentureची test होती. ११०० पेक्षा जास्त candidates होते. Testमध्ये Verbal, Analytical आणि Quantitative असे ३ sections होते. मला हि टेस्ट बऱ्यापैकी चांगली गेली. संध्याकाळी मेल आला. सिलेक्ट झालो. उद्या interview. 


९/९/२०१७

जाऊदे! आता पुढच्या कंपनीची वाट बघायची... 


११/९/२०१७

आज IBM कंपनी आली. प्रथमदर्शनी चांगली वाटली, पण काहीच क्षणांत लक्षात आलं की ही 'dream status' असलेली कंपनी आहे. MITमध्ये dream कंपनी असा प्रकार असतो. त्याचा अर्थ असा, की त्याआधी जरी कुठल्याही कंपनीला recruit झालं असेल, तरी 'dream' कंपनीला बसता येतं. अर्थात कुठली कंपनी 'dream' असावी हे ठरवण्याचे अधिकार Placement officeलाच असतात!

कुणी जर ड्रीम कंपनीत place झाला, तर त्याला पुढे कुठेच कधीच बसता येत नाही. असल्या 'dream' कंपन्यांचं package साधारण ७ ते ८ लाखांच्या वर पार २२-२३ लाखांपर्यंत असतं. त्यामुळे एकदा कुणी असल्या कंपनीत प्लेस झाला, की तो दुसरा विचारही करत नाही.

IBM चं तसं नव्हतं. ही कंपनी जरी ड्रीम असली, तरी हिचं package ३.२ लाख इतकंच होतं. IBMला प्लेस झालं तर पुढे दुसऱ्या कुठे बसताही येणार नाही. IBMचं job location सुद्धा 'PAN India' म्हणजेच 'Presence Across Nation' असं आहे. सध्यातरी apply न करण्याच्या विचारात आहे. 


१३/९/२०१७

काल Harbinger नावाची कंपनी आली. माझ्या घराजवळच ऑफिस आहे. कंपनी खूपच छान आहे, पण package फक्त ३ लाख आहे. मी package चा विचार करायचा नाही हे आधीच ठरवलं होतं. कंपनी चांगली असल्याने apply करून टाकलं. 

आज Persistent (dream) कंपनी आली. ही कंपनी कोण सोडेल? इतक्या चांगल्या कंपनीला लगेच apply करून टाकलं. Harbinger १६ तारखेला, तर Persistent १९ ला आहे. कुठलीही मिळाली तरी चालेल. Rather आवडेल. 


१६/९/२०१७

२ दिवसांपूर्वी Cybage आणि capgemini अशा २ कंपन्या आल्या. Cybage छानच कंपनी आहे. तिला लगेच apply करून टाकलं. Capgeminiची भारतात कुठेही काम करावं लागेल अशी सूचना आहे. त्यांच्या branches सुद्धा खूप आहेत. त्यामुळे पुण्यात मिळण्याची शक्यता कमीच आहे. ह्या कारणास्तव मी apply करण्याचं टाळलं.

आज Harbinger (हार्बिन्जर) कंपनीची टेस्ट होती. कंपनीवाले college मध्ये न येता आम्हालाच त्यांच्या पाषाणाच्या ऑफिसमध्ये बोलावलं होतं. दोन-अडीच तासाच्या प्रदीर्घ कंटाळवाण्या PPT नंतर टेस्ट घेण्यात आली. थोडे MCQ आणि थोडे programs विचारण्यात आले. मला बऱ्यापैकी आलं. पुढच्या राऊंडला जाणार कि नाही हे कंपनीच्या requirementवर अवलंबून आहे. 


१८/९/२०१७

११:३०ला अपेक्षित असलेला Harbingerचा मेल २ वाजता आला. मी select झालो नाही. एकंदरीत processमध्ये मला जरा गौडबंगाल वाटतं आहे. Resultचा मेल काही जणांना आलाच नाही. एकूण १ ते १८१ असे रोल नंबर ठरवण्यात आले होते त्यातल्या १ ते १०७ मधल्या ३० जणांना सिलेक्ट करण्यात आलं तर १०८ ते १८१ मधल्या एकालाही नाही. (माझा नंबर १२८ होता)

असो! आता काही होऊ शकत नाही. उद्या Persistent कंपनी आहे. अवघड असणार आहे. Let us see!


१९/९/२०१७

आज सकाळी Persistentच्या परीक्षेच्या आधी Harbingerचा मेल आला. १०८ ते १८१ मधल्या लोकांची लिस्ट होती. मी सिलेक्ट झालो. दुपारी २ वाजता interview असणार होता.

त्याआधी Persistentची aptitude test होती. त्यातले technical प्रश्न आणि code अवघड होते. Aptitude आणि essay सोपे होते.

दुपारी interview होता. पाषाणला जायचं होतं. भयंकर पाऊस पडत होता. गाडी तिथेच लावून कॅबने पाषाणला गेलो. थोड्या formalities झाल्यावर interviewसाठी बोलावण्यात आलं. Interviewमध्ये शक्य असलेले सगळे प्रश्न विचारण्यात आले. गेल्या ४ वर्षांत जे काही शिकलो ते जवळपास सगळं interviewमध्ये विचारण्यात आलं. काही प्रश्नांची उत्तरं येत होती, पण काही प्रश्नांची आलीच नाहीत. थोड्या वेळाने reject झाल्याचं सांगण्यात आलं.

नंतर घरी परत येताना Persistentचा मेल आला. त्यातही मी select झालो नाही. हे काहीसं आश्चर्यजनक होतं, पण सत्य होतं.


२१/९/२०१७

बहुतेकवेळा interviewमध्ये resumeवर आधारित प्रश्न विचारले जातात. Resumeमध्ये ज्या कौशल्यांचा उल्लेख आहे अशांवरच प्रश्न असतात. फारच कमी technical skills असल्यास interviewer कडून नाराजी व्यक्त केली जाऊ शकते. त्यामुळे शक्यतो सर्वांचा जास्तीत जास्त skillsचा समावेश करण्याकडे कल असतो. पण काहीवेळा आपल्याला एखादी गोष्ट एकदम बेसिक येत असताना आपण ती resume मध्ये लिहिली आणि interview मध्ये त्यावर खोलात प्रश्न विचारले गेले तर आपली फेफे उडू शकते.

काही कंपन्या झाल्यावर या गोष्टी सर्वांच्याच लक्षात येऊ लागल्या. यावर उपाय म्हणून काही लोकांनी काही गोष्टी resumeमधून काढून टाकल्या. मलाही माझ्या resumeमधून Java, Python, R, JavaScript, PHP इत्यादी गोष्टी काढून टाकण्याचे सल्ले मिळू लागले. मीही असं करण्याचा seriously विचार करू लागलो. ह्याचा विचार करताना माझ्या एक गोष्ट लक्षात आली. Resume मध्ये लिहिलेल्या प्रत्येक गोष्टीची किमान तोंडओळख तरी मला नक्कीच होती. काही skills मी पूर्वी वापरली होती, पण आता आठवत नव्हती. अशा परिस्थितीत या गोष्टी resume मधून काढून टाकण्यापेक्षा नीट शिकून का घेऊ नयेत? मला सुरुवातीपासून सगळं सुरु करण्याची गरज नव्हतीच. फक्त interviewच्या दर्जाचा अभ्यास तयार असण्याची गरज होती. मग तो अभ्यास मला जड आहे का? आणि आत्ता केलेला अभ्यास कधीतरी उपयोगी पडेलच. अशा भावनेने मी resume मधल्या सगळ्या skillsचा खोलवर अभ्यास करायला सुरुवात केली. NICE आणि Harbingerच्या interview मध्ये मला ह्या अभ्यासाचा नक्कीच फायदा झाला. Resumeमधून skills वजा करण्याची पळवाट टाळल्यामुळे मला बऱ्याच प्रश्नांची उत्तरं देता आली.

आता पुढची कंपनी Cybage!


२३/९/२०१७

आज Cybageची aptitude होती. Aptitude मध्ये general quantitative, essay आणि technical असे ३ sections होते. Essay as usual सोपा गेला. Quantitative आणि verbal च्या section मध्येसुद्धा काहीच अवघड नव्हतं. Technicalचा थोडा अवघड होता, पण मला बऱ्यापैकी जमले.

तासाभरात लगेच मेल आला. साधारण २६० लोकांपैकी १२३ पुढच्या राऊंडला सिलेक्ट झाले होते. मी सिलेक्ट झालो. आता सोमवारी interview!


२५/९/२०१७

आज सकाळी ९ वाजताच Cybageच्या interview साठी बोलावलं होतं. धावतपळत ९च्या आधीच ऑडिटोरिअम मध्ये पोहोचलो. फारसं कुणीच आलं नव्हतं. Interviewची process साधारण १०:१५ ला सुरु झाली. आधी technical interview होता. Technical interview साठी ९ पॅनेल्स तयार करण्यात आली होती. साधारण १४-१५ लोकं प्रत्येक पॅनलमध्ये होते. माझा technical interview व्हायला १ वाजला. Interview मध्ये resume मध्ये असलेली प्रत्येक गोष्ट विचारण्यात आली. C पासून C++, Python, Java, HTML, PHP, CSS, JavaScript, R, SQL, Linux commands, data structures वगैरे सगळ्या गोष्टींवर प्रश्न आले. बऱ्याच प्रश्नांची समाधानकारक उत्तरं देऊन मी बाहेर आलो. ५च मिनिटात मी HR round साठी सिलेक्ट झाल्याचा निरोप आला.

Accenture मध्ये HR interviewला solid माती खाऊन आल्यावर मी जरा शहाणा झालोय. HR ची पण तयारी करायची असते हे तेंव्हाच लक्षात आलं होतं. त्यामुळे मी यावेळी mentally prepared होतो. साधारण ३ वाजता माझा interview घेण्यात आला. ३ मुली आणि मी असा ४ जणांचा एकत्र interview होता. अर्धा interview झाल्यावर मला बाहेर जायला सांगितलं. उरलेल्या तिघींचा interview चालूच ठेवला. ह्याची मला थोडी भीती वाटली. पण मी काहीच चुकीची किंवा बावळटसारखी उत्तरं दिली नव्हती त्यामुळे मी थोडा निर्धास्त होतो.

सगळ्यांचे interview होईपर्यंत रात्र झाली. खूप वाट बघून झाल्यावर साधारण ८:३० वाजता results आले. Placement coordinatorच्या हातात resultचा कागद पाहून धडधड वाढू लागली. एकेक नाव वाचायला सुरुवात झाली. तिसरंच नाव माझं आलं. As a reflex माझ्या चेहऱ्यावर एक smile उमटलं. आतून खूप आनंद झाला होता. कष्टांचं सार्थक झाल्यासारखं वाटत होतं. एक मोठ्ठं काम झाल्याचं समाधान वाटत होतं.


फलश्रुती 

प्लेसमेंट झाल्यावर घरी जातानाची भावना शब्दात नाही वर्णन करता येत! १० मिनिटांच्या रस्त्यात १० वर्षं आठवतात. प्रबोधिनी, दहावी, एस. पी., बारावीत असताना चांगलं कॉलेज मिळवण्यासाठी केलेली धडपड, MIT मिळाल्यावर झालेला आनंद, पहिल्या वर्षी मिळालेले चांगले आणि नंतर प्रत्येक वर्षी कमी कमी होत गेलेले मार्क्स, प्लेसमेंटसाठी केलेली धडपड, कंपन्यांची माहिती काढणं, वेगवेगळे interview देणं, प्रत्येक interview मध्ये नवीन चुका करणं, मग त्या चुका परत होऊ नयेत ह्यासाठी त्यावर काम करणं, मनापासून हव्या असलेल्या कंपनीने रिजेक्ट केल्यावर निराश होणं, नवीन कंपनी आल्यावर नव्या जोमाने परत तयारीला लागणं आणि अखेरीस एका चांगल्या कंपनीत प्लेस होणं!

त्यादिवशी मी ऑफर लेटर घेऊनच घरी आलो. एव्हाना कॉलेजमधल्या सगळ्यांना, घरच्यांना वगैरे कळलं होतं. कौतुकाचा वर्षाव सुरु होता. खूप फोन येत होते, खूप मेसेज येत होते. अशावेळी काहीसं अंतर्मुख व्हायला होतं. Do I really deserve this? असा प्रश्न मनात येत राहतो. पण मनातल्या मनात आपण काहीतरी खरंच उल्लेखनीय केल्याची जाणीव असते. फक्त आणि फक्त आनंदाच्या भावनेत आपण न्हाऊन निघत असतो.

त्या रात्री खूप वेळ झोप आली नाही. खूप विचार मनात येत होते. पुढे काय काय होणार आहे, कंपनी कशी असेल, कॉलेज च्या phaseमधून कंपनीत जाताना कसं वाटेल? खूप गोष्टी डोक्यात गर्दी करत होत्या. खूप घटना, खूप लोकं आठवत होते. खूप गोष्टी सुचत होत्या.

कधीतरी उशिरा झोप लागली. दुसऱ्या दिवशी कसलीतरी नवीन सुरुवात झाल्यासारखं वाटत होतं. नव्या शक्यतांच्या जगात मी झेप घेतली होती. परत कधीच मागे वळून न पाहण्यासाठी... 

Image Source: Internet


10 comments:

  1. Nice blog...Thanks for sharing your experience.
    Congratulations for being selected by Cybage.

    ReplyDelete
  2. अतिशय उत्कृष्ट लेखन! वाग्देवीचे आपल्यावर अनंत आशीर्वाद असेच राहोत. Placement झाल्याबद्दल हार्दिक अभिनंदन. आणि महत्त्वाचं म्हणजे माझ्याकडून आपला दूरध्वनी क्रमांक गहाळ झाला आहे. तेवढा पाठवून whatsapp वर सतत संपर्कात राहणे करा. 😂

    ReplyDelete
    Replies
    1. मन:पूर्वक धन्यवाद, उर्विश!!

      वाग्देवतेचा आशिर्वाद असेल नसेल माहीत नाही, पण तुमच्यासारख्या मित्रांचं प्रेम मात्र सदैव असूदे...

      Delete
  3. अतिशय उत्तम लेखन! आणि पुन्हा एकदा हार्दिक अभिनंदन रजत!

    ReplyDelete
    Replies
    1. खूप खूप धन्यवाद, आदित्य!

      Delete
  4. All this is closely observed by me.
    #RajatSaysItAll Proud too be your Friend...And thnkx for your support..😍😘
    Keep Writing 😉

    ReplyDelete
    Replies
    1. Thanks a lot, Sanket.
      I knew it would relate you.
      Keep supporting!!

      Delete

Contact Form

Name

Email *

Message *